Zijn de boosterdosissen noodzakelijk? Waarom?
Elk vaccin heeft een specifiek vaccinatieschema om optimaal te kunnen werken. Er zijn veel andere vaccins die een vergelijkbaar schema hebben, waarbij verschillende dosissen elkaar snel opvolgen (HPV, hepatitis, enz.). Bij deze vaccins is er ook een relatief korte periode tussen de dosissen noodzakelijk om voldoende beschermd te blijven.
Wat de COVID-19-vaccins betreft, hebben we vastgesteld dat na twee dosissen de immuniteit (en dus de bescherming) na enkele maanden begint af te nemen. Daarom werd besloten een eerste en (voor sommigen) tweede boosterdosis toe te voegen om het vaccinatieschema aan te vullen en de immuniteit opnieuw een ‘boost’ te geven.
Deze boosterdosissen met een mRNA-vaccin helpen dus niet alleen om ons eigen immuunsysteem te versterken, maar ook om de kwetsbare mensen om ons heen te beschermen.
Hoe vaak zullen we een boosterdosis moeten krijgen?
De duur van de doeltreffendheid van COVID-19-vaccins wordt nog steeds onderzocht. Het is dus nog te vroeg om te bepalen welk interval er tussen de boosterdosissen nodig is om voldoende beschermd te blijven tegen de ziekte, zoals het geval is voor tetanus (boosterdosis om de tien jaar). Het optimale interval tussen de eerste vaccinatie en de boosterdosissen hangt echter af van de epidemiologische situatie, het vaccin, de beoogde leeftijdsgroepen, de aanwezigheid van antistoffen in het bloed en de circulatie en frequentie van specifieke zorgwekkende varianten. Over het algemeen kan een interval van vier tot zes maanden na het einde van de eerste vaccinatiereeks worden verwacht, vooral voor de omikronvariant (bron: Wereldgezondheidsorganisatie). Momenteel bevelen de ministers, op basis van het advies van de Taskforce Vaccinatie en de Hoge Gezondheidsraad, een boosterdosis aan in het najaar aan om bescherming te bieden voor de herfst/winterperiode, wanneer de epidemiologische context mogelijk kritieker is. Wiskundige modelvoorspellingen van het SIMID-consortium wijzen op een piek in infecties medio oktober en daarmee gepaard gaande ziekenhuisopnames medio november.
Mensen die de afgelopen maanden een 1e en/of 2e boosterdosis hebben gekregen (buiten de vaccinatiecampagne) kunnen de herfstbooster krijgen met een interval van minimaal 3 maanden sinds hun laatste dosis.
Waarom kregen sommigen een extra boosterdosis?
Personen met een verlaagde immuniteit kunnen onvoldoende beschermd zijn na hun eerste vaccinatie met een of twee dosissen. Daarom kregen ze in september 2021 al een extra vaccin, dat deel uitmaakt van hun basisvaccinatie. De IMC Volksgezondheid voegde daar een boostervaccinatie met een mRNA-vaccin (Pfizer of Moderna) aan toe. Het is aanbevolen om ten vroegste drie maanden na de laatste basisvaccinatie deze booster toe te dienen. Net zoals voor de rest van de bevolking, kan deze mRNA-booster ook worden toegediend na een basisvaccinatie met een niet-mRNA-vaccin (zoals Johnson & Johnson of AstraZeneca).
Immuungecompromitteerden zijn personen van vijf jaar en ouder met een verlaagde immuniteit als gevolg van een onderliggende ziekte of een behandeling. Daardoor reageert hun lichaam niet zo goed op een vaccin.
Hoe weet ik of ik tot de categorie van immuungecompromitteerden behoor?
Het kan gaan om patiënten:
- met aangeboren immuundeficiënties;
- met chronisch nierfalen waarbij dialyse nodig is;
- met ontstekingsziekten die behandeld worden met immunosuppressiva;
- met kanker die nog actief behandeld wordt of de voorbije drie jaar actief behandeld werd;
- die een transplantatie zullen ondergaan of een stamcel- of orgaantransplantatie krijgen;
- die hiv-positief zijn en minder dan 200 CD4-cellen per mm³ bloed hebben.
De Stichting Kankerregister, de ziekteverzekeringsinstellingen en behandelend artsen (op basis van medische dossiers) vormen de voornaamste bronnen voor de opstelling van deze patiëntenlijst.
Bij twijfel kan je je richten tot je huisarts.
Wie heeft recht op de herfstbooster?
Prioritaire personen die per post worden uitgenodigd (vanaf 12 september)
- Mensen van 65 jaar en ouder
- Mensen van 50 jaar en ouder (specifiek mensen met risicofactoren)
- Mensen van 18 jaar en ouder met immunosuppressie en/of nevenaandoeningen
- Mensen in de gezondheidszorg
Bovendien krijgen zwangere vrouwen en mensen uit de bovengenoemde categorieën die geen uitnodiging hebben ontvangen, voorrang voor deze herfstbooster.
Niet-prioritaire personen (vanaf 1 oktober)
Vaccinatie met de herfstbooster is mogelijk voor alle personen van 18 jaar en ouder op individuele en vrijwillige basis. Vaccinatie is voor iedereen beschikbaar zonder discriminatie op grond van status of woonplaats. Maar alleen mensen die in Brussel wonen en een nationaal inschrijvingsnummer (of NIS-BIS) hebben, kunnen een afspraak maken via de Bruvax website. De anderen worden zonder afspraak ontvangen.
Enkele details voor speciale gevallen:
- Jongeren van 12-17 jaar die een basisvaccinatie en een 1e boosterdosis met een zogenaamd “klassiek” vaccin hebben gekregen, komen niet in aanmerking voor een herfstbooster.
- 12-17-jarigen die een basisvaccinatie hebben gekregen maar (nog) geen 1e boosterdosis, kunnen profiteren van de herfstbooster met een geschikt vaccin.
- Mensen die in de afgelopen maanden al een 2e boosterdosis hebben gekregen (buiten de vaccinatiecampagne om) worden ook uitgenodigd om deze herfstbooster te krijgen (met een minimuminterval van 3 maanden sinds hun laatste dosis).
Welk vaccin wordt als herfstbooster toegediend?
Sinds vrijdag 14 oktober is in de vaccinatiepunten in Brussel een nieuw type vaccin beschikbaar, aangepast aan de Omicron BA-4/BA-5 subvariant.
Ook de eerste lijn (huisartsen, verpleeghuizen, medische centra, thuisverpleegkundigen, apotheken) neemt actief deel aan de vaccinatiecampagne.
Waar worden de boosterdosissen toegediend?
Elke burger kan voor de eerste of tweede boosterdosis terecht in de vaccinatiecentra, dokterspraktijken of apotheken die je kan vinden op de interactieve kaart. Je kan je ook laten vaccineren via je huisarts.
Vergeet niet om een identiteitsbewijs en een bewijs van je vorige vaccinatie (je papieren of digitale COVID-19-certificaat of je vaccinatiekaart) mee te brengen naar het vaccinatiecentrum. Kinderen jonger dan zestien jaar moeten bij hun bezoek aan het vaccinatiecentrum begeleid worden door een ouder of een voogd. De ouder of voogd moet het formulier voor ouderlijke toestemming invullen en ondertekenen.
Kan iemand die de eerste twee dosissen in het buitenland kreeg, de boosterdosis in Brussel krijgen?
Ja, dat kan. Om een afspraak te maken, werkt de knop voor de derde dosis in BRUVAX alleen als, en slechts als, de twee voorgaande dosissen geregistreerd zijn in Vaccinnet. Die registratie kan gebeuren via een huisarts.